Beste vrienden collega’s,
Mijnheer de gouverneur,
Toen ik afgelopen weekend thuis aan mijn rede aan het werken was. Kwam mijn dochter, zeer ongelukkig aan mijn bureau staan. Er was een probleem. Ze kwam van de tennisles en ze leren daar nu de bovenhandse opslag. Nu, voor een kind van 6 dat nauwelijks een rally kan spelen, is de bovenhandse opslag niet zo simpel en het lukte haar dus niet. En nog erger, de andere kinderen konden het wel ... Conclusie van de dochter. We stoppen met tennissen, of toch alleszins met die bovenhandse opslag.
En daar staat ge dan, collega’s. En ik kan u verzekeren dat ge uw rede helemaal vergeten zijt op dat moment.
Maar beste vrienden, ik heb mijn dochter verteld dat ge niets kunt leren als je alleen maar dingen blijft doen die je al kan. Dat de uitdaging en het leerproces juist belangrijker zijn dan "het kunnen". Dat ze die uitdaging juist moest aangaan om beter te worden ... Dat je twee dingen kan doen bij een tegenslag… Je kan stoppen en de problemen uit de weg gaan ... of je kan de uitdaging aangaan en de tegenslag gebruiken om beter te worden in wat je doet. De meest passende uitspraak komt misschien nog van Frank Clark: "A path withouth obstacles, probably doesn’t lead you anywhere". Dat citaat heb ik natuurlijk niet tegen mijn dochter gezegd, en misschien maar best ook ... maar even later was ze buiten in de tuin toch al opnieuw aan het oefenen.
Het gesprek had me wel nieuwe inzichten gegeven. Want wat was de sluiting van de mijnen voor Limburg? Een tegenslag natuurlijk, maar destijds ook een kans om onze economie op een moderne leest te schroeien. En wat was de sluiting van Ford Genk? Een enorme tegenslag. Zeker voor alle betrokkenen. Maar voor de Limburgse economie in zijn geheel zijn de acties die versneld genomen zijn door de sluiting van Ford Genk een zegen geweest. We hebben de crisis gebruikt als opportuniteit om ons economisch weefsel te versterken. Dat lijkt te lukken. Ik zeg lijkt ... want we moeten voorzichtig blijven.
Alleszins vrienden, het gaat op verschillende vlakken zeer goed met Limburg. De economische trein staat terug op de rails en het is geen boemeltrein en het is geen stoomtrein meer. Neen, onze provincie is de richting van het ondernemerschap en de innovatie ingeslagen en daar plukken we stilaan de vruchten van. Er zijn meer Limburgers aan de slag dan voor de sluiting van Ford Genk en de werkloosheidscijfers van onze provincie zijn voor het eerst beter dan het Vlaams gemiddelde.
Kijk maar naar toerisme, de economie van de vrije tijd. De acties werken. Limburg wordt in ons land meer en meer gezien als een toeristische trekpleister. Een succesverhaal waar er altijd wat te beleven valt en waar iedereen welkom is. De groei in de sector de afgelopen jaren is belangrijk voor Limburg. Gedeputeerde Philtjens is niet ten onrechte fier dat hij die toeristische boom heeft kunnen omzetten in extra jobs.
Meer dan 3.000 jobs zijn er bijgekomen in de toeristische sector. Dat zijn duurzame jobs. En belangrijker, achter elke job zit een verhaal. Het zijn geen naakte nummers. Het gaat over families die eerst moesten rondkomen met één inkomen en nu ademruimte krijgen omdat er een tweede inkomen bijkomt. Of over een alleenstaande moeder die dankzij die job opnieuw vooruit gaat in het leven. De toeristische sector schreef in Limburg meer dan 3.000 unieke verhalen. Proficiat daarvoor. Jobs creëren is de beste manier om armoede te bestrijden. Ondernemers creëren die jobs. In 2018 willen we die groei duurzaam maken door onze toeristische ondernemers te ondersteunen met een traject waarbij we de kwaliteit in de sector nog willen verhogen. En ook dat beste vrienden zal zeker een positief resultaat hebben op de uitstraling van onze provincie en op de jobs die we daarbij in Limburg verankeren.
In de hele economie hebben we belangrijke stappen gezet. Het SALK was daar niet vreemd aan. We hebben ingezet op ondernemerschap en onze bedrijven de ruimte gegeven om te groeien. Met de incubatoren hebben we de ideale biotopen om nieuw ondernemerschap te begeleiden. Het is een aanpak die werkt. Onze provincie telt een record aan starters en beent de andere provincies bij op dat vlak. Ook de projecten die in 2018 hun uitrol krijgen zijn veelbelovend. We gaan bedrijven steunen als ze innovatief samenwerken. En we ondersteunen daarbij niet de usual suspects, maar de kleinere KMO’s, want zij zijn het die in belangrijke mate zorgen voor de werkgelegenheid in Limburg.
Als Open Vld hopen we dat de deputatie ons ook volgt in het stimuleren van de samenwerking tussen de incubatoren. Ik wacht alvast op uitnodigingen voor de eerste roadshows. Want met kleine ondersteuningen kunnen we de startende ondernemers binnen onze provincie nog meer verbinden en dat leidt opnieuw tot meer innovatie, meer jobs en betere bedrijven die naar Limburg willen komen.
Laat me ook benadrukken dat de succesverhalen de verdienste zijn van alle actoren en de voltallige deputatie. De communicatiecampagne over ondernemend Limburg zal zeker een impact gehad hebben op het zelfbeeld van de Limburger. Ja, wij zijn een ondernemend!
Ik geef ook bloemen voor het financiële beleid. We benadrukken het te weinig. Maar de schuldafbouw van de provincie mag zeker gezien worden. Schulden zijn de belastingen van morgen. Knap gedaan.
Als provinciebestuur hebben we belangrijke inspanningen gedaan en ons steentje bijgedragen aan de huidige economische cijfers. En de eerste inspanning was het verlagen van de belastingen voor grote bedrijven in het begin van de legislatuur. Een verlaging waar eerst kritiek op was, maar die voor ons, Open Vld, erg belangrijk was en waar we nu de vruchten van plukken. Lagere belastingen om meer mensen aan de slag te krijgen, het is een beleidskeuze waar wij keer op keer ons volledig gewicht zullen blijven achter zetten.
Open Vld gaat ook de komende jaren voor lagere belastingen op provinciaal vlak. Niet door nu rap rap - mijnheer Verbruggen - wat te morrelen in de marge. Neen, wij kiezen voor de fundamentele, doordachte aanpak op lange termijn. We hebben deze legislatuur gezien dat die aanpak werkt. Met de financiële ruimte die gecreëerd is, kunnen we op dat vlak zeker stappen zetten.
Lagere lasten zijn natuurlijk enkel mogelijk indien we onze taken steeds opnieuw goedkoper uitvoeren. Deze legislatuur hebben we goed gewerkt op vlak van kostenbesparing. Alles kan natuurlijk beter, maar we zijn er toch in geslaagd om jaar na jaar te blijven besparen. In de begroting voor 2018 zie ik wel dat die besparingstrein inzake personeel wat stilvalt. En qua budget begrijp ik dat. Er zijn heel wat veranderingen op til in onze organisatie en voorzichtigheid is geboden. Maar ik roep toch op toch verantwoordelijk en krachtdadig beleid. Het toekomstig provinciebestuur zal slank zijn of het zal niet zijn. We moeten de ambitie hebben om het meest performante en krachtdadige provincie van Vlaanderen te zijn.
Is het werk dan al af in onze provincie? Neen, er zijn zeker nog belangrijke werven. Ook in het provinciaal beleid.
Ik had graag meer resultaten en meer acties gezien inzake aanpak van taalachterstand bij jonge kinderen of kansarmoede in het onderwijs. Als ik het daarstraks had over elke job die een verhaal is. Geldt dat hier ook. Elk kind dat met taalachterstand start is ook een verhaal. Het verhaal van het kleine jongetje die zonder extra begeleiding in de kleuterklas niet zal meekunnen in het eerste studiejaar en vanaf dan is het ontzettend moeilijk om die achterstand nog in te halen. Zijn kansen om het secundair niet af te maken zijn kleiner omdat we op jonge leeftijd niet gehandeld hebben. En wie zijn secundair niet afmaakt, krijgt weer te maken met anderen problemen.
Elk jaar dat we deze problemen niet aanpakken, collega’s, kweken we extra problemen voor morgen. Toekomstige problemen die voor een fractie van de toekomstige uitgaven vermeden kunnen worden door extra en snel te investeren.
De beslissing om 5 miljoen spartacus-gelden voor een groot stuk hierin te investeren juich ik dan ook toe. Maar ik roep dus op om het vooruit te laten gaan. Want we werken met mensen. En die verdienen allemaal gelijke startkansen. En laat me er gerust bij zeggen: Ook op Vlaams niveau moeten we ijveren om meer te investeren om de kansarmoede en taalachterstand in ons onderwijs weg te werken. Want enkel met flankerend beleid vanuit de provincie zal het niet lukken.
Ook op vlak van klimaat kijk ik met weemoed terug naar de tijd dat wij Limburgers een voortrekkersrol speelden. Dat we de ambitie hadden om als eerste provincie klimaatneutraal te hadden. Die ambitie moeten we opnieuw uitstralen.
En zoals Kennedy in zijn race tegen de Sovjet Unie een symbool nodig had om de bevolking te enthousiasmeren en de VS daardoor inspireerde om een totaal onrendabele maanexpeditie te organiseren. Zo moeten ook wij als provinciebestuur die klimaatambitie uitstralen als we anderen willen inspireren. Dus ja, we hebben zonnepanelen nodig op dit huis en liefst zo snel mogelijk.
Tot slot kijk ik ook even naar de agenda van de raad zo dadelijk. We schaffen meer dan 25 beleidslijnen af. Beleid dat wordt overgenomen door Vlaanderen. Zij dragen nu een verpletterende verantwoordelijkheid om het minstens even goed te doen als ons. De hele interne staatshervorming van Bourgeois en Homans doet trouwens vragen rijzen. Waar is de beloofde besparing? En als die er al is, moet ze dan niet omgezet worden in een lastenverlaging? Of waar is dat geld naartoe?
Soit, ik kom terug op het positieve. En dat is dat wij als provincie verder staan dan we vijf jaar geleden hadden durven dromen. De sluiting van Ford Genk was een slag in ons gezicht. Collega Philtjens citeerde Bruce Lee in zijn beleidsverklaring, ik ga hetzelfde zeggen met de woorden van de filosoof Rocky Balboa: "Iedereen krijgt klappen en sommigen meer dan anderen, maar wat belangrijk is, is de snelheid waarmee je op staat als je bent neergegaan". En ja, we zijn neergegaan, maar we zijn snel opgestaan en de tegenslag heeft ons op veel vlakken sterker gemaakt.
Wij als provinciaal bestuur hebben daar ons steentje toe bijgedragen en daar mogen we best fier op zijn.
Wat betreft mijn dochter, ben ik er zeker van dat ze sneller haar bovenhandse opslag onder de knie zal hebben dan dat ze nu durft te vermoeden. En wat betreft Limburg ben ik er zeker van dat de toekomst ons toelacht als we het pad van ondernemerschap, innovatie en lagere belastingen blijven volgen.
Dankuwel
Frederik Vandeput
Fractieleider Open Vld
