BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommen
geluid van elektromagnetische golven
TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”
Halen
De overval op villa Claes
BEELD
historische luchtfoto van Zelem
BEELD
Georges Vanderheyden staat op de Kolenberg, voor de villa van de boswachter
GEORGES VANDERHEYDEN VERTELT
Ik ben Georges Vanderheyden, ik ben lid van NSB-Zelem, de “oud-strijders”. We bevinden ons op dit ogenblik op de Kolenberg aan de villa van de boswachter in Zelem.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg en omgeving
GEORGES VANDERHEYDEN VERTELT
Op 29 mei ontving Marcel Becquaert, een inlichtingsagent uit Londen, die gedropt werd boven de Ardennen en contact opgenomen had met de weerstand in Limburg, het bericht dat op 30 mei een dropping ging plaatsvinden van wapens, bestemd voor de weerstand in Limburg.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg en omgeving
GEORGES VANDERHEYDEN VERTELT
Een gedeelte van die wapens moest door de weerstand in Limburg overgebracht worden naar de haven van Antwerpen om die te verdedigen na een eventuele aanval na de landing van de geallieerden. Die dropping gebeurde op 30 mei in de omgeving van Maaseik. Enkele dagen nadien vond er een tweede dropping plaats op de Mechelse Heide. Dat waren 15 containers, bevattende: machinegeweren, geweren, revolvers, handgranaten, enz.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg en omgeving
GEORGES VANDERHEYDEN VERTELT
De commandant van Limburg, Lambrechts, gaf aan zijn ondergeschikten het bevel om die wapens zo snel mogelijk over te brengen naar hun “plaatselijke mensen” in de lagere sectoren. Een gedeelte, dat bestemd was voor de haven van Antwerpen, werd geladen op een binnenschip dat in Genk lag, op het kanaal.
BEELD
videobeelden van het kanaal in Genk en omgeving
BEELD
Karel Rymen, onderzoeker, staat op de Kolenberg, voor de villa van de boswachter
KAREL RYMEN VERTELT
Op die bewuste boot, “Henri” genaamd, bevond zich een matroos, Vercauteren, waarmee Theo Oensels contact genomen had om de lading aan boord te brengen. De grote fout die Oensels daar maakte was om die persoon, die matroos, mee te nemen naar zijn huis.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg en de villa van de boswachter
KAREL RYMEN VERTELT
De nacht dat de boot zou geladen worden, in de vroege morgen, hielden de Duitsers dan ook een razzia in de woning van Theo Oensels en troffen daar de 1ste adjudant van Tonny Lambrechts, de bevelhebber van het Geheim Leger Limburg, aan. Beide heren werden opgepakt door de Duitsers.
BEELD
historische foto van de gevangenis van Hasselt
KAREL RYMEN VERTELT
Oensels en Venken werden naar Hasselt gebracht, voor ondervraging. Ze zullen daar gemarteld zijn en waarschijnlijk zijn ze tot bekentenissen overgegaan. Zo zullen de Duitsers te weten gekomen zijn waar het hoofdkwartier van het Geheim Leger zich bevond, mét Tonny Lambrechts.
BEELD
videobeelden met detailopnames van de villa
KAREL RYMEN VERTELT
Op 29 juni, in de vroege ochtend, rond half vier, het was een warme zomeravond geweest, bevonden zich hier in dit huis Jef Cauberghs met zijn vrouw Gusta Lambrechts, zijn schoonzus Rita Abeels en hun 14 maanden oude zoontje.
BEELD
historische foto’s van Gusta Lambrechts en Rita Abeels en van de familie Lambrechts
KAREL RYMEN VERTELT
In de villa zat ook nog vader Lambrechts met een paar van zijn zonen. Hier in de garage sliepen die nacht Tonny Lambrechts, de bevelhebber, met zijn 2de adjudant, Guillaumeke Claes.
BEELD
videobeelden met detailopnames van de garage van de villa en de omgeving
KAREL RYMEN VERTELT
Edward Maryke, die de avond ervoor toegekomen was, wou wel de wacht optrekken en zette zich hier wat verderop in het bos neer. Aangezien het een zwoele nacht was, dommelde hij in slaap. Hij werd plots opgeschrikt door wat “gestommel” in zijn omgeving en merkte Duitse soldaten op. Vliegensvlug verwittigde hij Tonny Lambrechts, die hierboven in de garage zat …
BEELD
videobeelden met detailopnames van de garage
KAREL RYMEN VERTELT
Die trokken direct, met de munitie en de geweren die ze hadden, alle registers open. Er werd geschoten, ook de Duitsers beantwoordden dat direct en nemen de villa onder vuur.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg, de omgeving en detailopnames van de villa
KAREL RYMEN VERTELT
Tonny en zijn 2de adjudant schoten al het materiaal dat ze hadden in de lucht, tot ze niks meer hadden, … Ze sloegen op de vlucht, gingen hier de berg af, het “Broek” in. Edward Maryke vluchtte, richting Zelem. De villa begon te branden, vanuit de villa werd ook geschoten. Er ontstond hier een echt vuurgevecht, met zware wapens. Jef Cauberghs vluchtte met zijn vrouw naar de kelder, maar het vuur in de villa werd heviger en heviger en daarom moesten ze het gebouw verlaten. Op dat ogenblik werd vader Lambrechts neergeschoten, zijn lijk bleef hier – half verkoold – liggen.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg, de omgeving en detailopnames van de villa
KAREL RYMEN VERTELT
Iedereen werd aangehouden op dat ogenblik. Vanuit Hasselt werd Gerard Venken meegebracht. Het is dankzij die Venken dat de bewoners van dit huis weliswaar opgepakt en naar Duitsland gevoerd werden, maar ze kwamen levend terug na de oorlog. Venken had namelijk gezegd – en dat was tevoren zo afgesproken – dat de bewoners hier gedwongen werden om het Geheim Leger te huisvesten.
BEELD
historische foto van de 4 doodskisten van de familie Lambrechts, in aanwezigheid van leden van het Geheime Leger en andere aanwezigen
KAREL RYMEN VERTELT
De familie Lambrechts leed zware verliezen. De twee broers die hier levend uitkwamen, werden naar Hasselt meegenomen, werden ook weer gefolterd om nog meer gegevens vast te krijgen over het Geheim Leger, want ze hadden niet wie ze verwacht hadden: Tonny Lambrechts was weg.
BEELD
historische foto van de gevangenis van Hasselt
KAREL RYMEN VERTELT
’s Anderendaags werden die twee broers, waarvan er een Broeder van Liefde was, die zelfs nooit wapens gedragen had, tóch terechtgesteld in de bossen van Hechtel.
BEELD
gedachtenisprentje van vader Theophile Lambrechts en zijn zonen René, Louis en Edmond Lambrechts
KAREL RYMEN VERTELT
Ze werden daar ook begraven, op een geheime begraafplaats, samen met Oensels en Venken.
BEELD
videobeelden van het “Geheim Kerkhof” van Hechtel
KAREL RYMEN VERTELT
Dat is het drama dat zich hier afgespeeld heeft op 29 juni 1944.
BEELD
videobeelden van de Kolenberg, de omgeving en detailopnames van de villa
TEKST IN BEELD
Met dank aan
Georges Vanderheyden
Karel Rymen
Yvan Lambrechts
Heemkundige Kring Zelem
www.onderderadar.be
logo provincie Limburg
Ga terug naar www.onderderadar.be.